شما او را می خواهید، خودش را ، همان را که پیش از اعتیاد بود، شما دل تان برای آن کسی که حالا گم شده است و غریبه جایش را گرفته تنگ شده است ، می خواهید کمکش کنید که اعتیادش را ترک کند، برگردد، از نو شروع کند اما راهش را نمی دانید، هزار و یک پرسش بی پاسخ در واکنش به او در سرتان چرخ می زند مثلا این که حرف زدن با او را از کجا باید شروع کنید؟ اگر انکار کند که معتاد است چه می کنید؟ چگونه می شود به ترک اعتیاد ترغیبش کنید؟ حق درگیر شدن با او را دارید؟ اگر دست یاری تان را پس بزند، کنارش باقی می مانید؟ اگر پرخاشگری کند، چه طور به او پاسخ می دهید؟ عباس دیلمی زاده ، مدیر عامل جمعیت خیریه تولدی دوباره می گوید روش هایی مثل مجبور کردن معتادان به ترک یا گلاویز شدن با آنها یا اعتراف گرفتن از آنها درباره اعتیادشان هرگز به نتیجه مثبت و پایدار نمی رسد. دیلمی زاده حدود 12 سال است که در حوزه درمان اعتیاد فعالیت می کند او مدرس دوره های « مددیاری اعتیاد » است که در آن روش های برخورد با معتادان را به خانواده های آنان می آموزد. او برای آموزش در این کلاس ها ، دوره بین المللی « مشاوره وابستگی شیمیایی اعتیاد» را گذرانده است که یکی از بخش های تخصصی آن آموزش روش های برخورد خانواده ها با معتادان است. این درمانگر اعتیاد می گوید « شیوه برخورد خانواده نقش اصلی را در درمان معتادان بازی می کند . » شاید بهتر باشد گفتگوی مان را از وقتی آغاز کنیم که خانواده ای متوجه می شود یکی از اعضایش درگیر مشکل اعتیاد است. معمولا اولین واکنش معتاد پس از آن که اعضای خانواده اش متوجه اعتیادش می شوند چیست ؟ معمولا معتاد موضوع را انکار می کند. انکار البته به دو شکل مستقیم و پنهان اتفاق می افتد. در شکل مستقیم معتاد اصل قضیه را نفی می کند و می گوید اصلا مواد مخدر مصرف نمی کند و در انکار پنهان می گوید مواد مخدر مصرف می کند اما معتاد نیست، هیچ مشکلی برایش پیش نیامده و هر وقت اراده کند می تواند مواد را کنار بگذارد. جالب است بدانید که اصلی ترین مشکل خانواده ها در همین مرحله است حتی آنها در کلاس های آموزشی نیز بیشتر درباره این مرحله سوال می کنند و مهمترین اشتباهات را هم در همین مرحله مرتکب می شوند. درباره این اشتباهات بیشتر توضیح می دهید ؟ منظورم از اشتباهات، رفتارهای نادرستی است که گرچه خانواده به قصد ترک دادن معتاد مرتکب آنها می شوند اما نه تنها باعث درمانش نمی شود و ترغیبش نمی کنند بلکه گاهی ممکن است بیشتر درگیر اعتیادش کنند و حتی باعث حرمت شکنی و تبدیل شدن معتاد عادی به معتاد بسیار پرخاشگر می شوند. برای نمونه زیاد دیده ام که وقتی معتاد اعتیادش را انکار می کند ، خانواده با او وارد چالش می شود و سعی می کند از او اعتراف بگیرد در حالی که این رفتار به هیچ وجه درست نیست. یعنی معتقدید که اگر معتاد اعتیادش را انکار کرد نباید به رویش بیاوریم؟ پس چه طور او را به ترک ترغیب کنیم ؟ نه. قرار نیست شما از او اعتراف بگیرید. در شرایط انکار از سوی معتاد، باید یک جلسه مداخله ای تشکیل بدهید. در این جلسه چه کسانی باید شرکت کنند ؟ اعضای خانواده و کسانی که در زندگی معتاد مهم هستند و از آنها حمایت می گیرد. این افراد باید برای شرکت در جلسه مداخله ای آموزش دیده باشند. ضمنا حضور کسانی که نسبت به معتاد خشم یا رنجش شدید دارند و نمی توانند خودشان را در مواجهه با او کنترل کنند ، در این جلسه ممنوع است. در این جلسه مداخله گر یا مشاور هم می تواند حضور داشته باشد. در جلسه چه اتفاقی می افتد ؟ پیش از شروع جلسه اعضا باید ویژگی ها مثبت معتاد پیش از اعتیاد و ویژگی های منفی او را پس از اعتیاد یادداشت کرده باشند. وقتی گفتگو با معتاد آغاز می شود باید ابتدا هر یک از افراد جلسه ویژگی های مثبت فرد را با او مرور کنند و به خاطرات خوشی که با او داشته اند اشاره کنند سپس از ویژگی های منفی که به علت اعتیاد ظاهر شده است حرف بزنند. او دیگر در این مرحله نمی تواند خاطرات و مستندات را منکر شود بنابر این ناچار است که بپذیرد. در حقیقت در این مرحله معتاد قبول می کند که مجموعه ای از رفتارهایش و در مجموع سبک زندگی اش به علت مصرف مواد مخدر تغییر کرده است. حکمت تعریف کردن این خاطرات خوب می دانید چیست؟ با شنیدن این خاطره ها معتاد احساس می کند ذاتا آدم خوبیست اما کارهای بدش به علت مصرف مواد مخدر است و دیگران می خواهند به او کمک کنند این مشکلات را برطرف کند. در نتیجه او در این مرحله تحقیر نمی شود بلکه به بازگشتش امیدوار می شود. در این مرحله اعضای خانواده با معتاد قراردادی می بندند. در این جلسه نباید بر سر انکارهای معتاد چالش کنید یا او را وادار کنید اعتراف کند که معتاد است. بلکه بر مبنای این قرارداد از او می خواهید که ویژگی های منفی را که به آنها اشاره کردید، اصلاح کند و در غیر این صورت برخی محدودیت ها و محرومیت ها را درباره اش اعمال می کنید. کارنامه معتادها همیشه پر از قول هایی برای ترک است که به آنها عمل نکرده اند اگر به عهدش وفا نکرد، چه کنیم؟ اگر معتاد واقعاً به این قرارداد عمل نکند، حتماً باید محرومیت هایی را که درباره اش صحبت کرده اید اعمال کنید در غیر این صورت او به نتیجه می رسد که قول و قرارهای تان جدی نیست و دیگر به آنها عمل نمی کند. توجه داشته باشید که این محرومیت ها باید پله پله باشد یعنی مثلا قرار نیست نخستین محرومیتی که برای معتاد اعمال می کنید بیرون کردنش از خانه یا طلاق باشد بلکه باید به مرور زمان و در صورت همکاری نکردن معتاد مقدار آنها را افزایش داد. مثال دیگر از رفتارهای نادرست خانواده با معتاد توهین و سرزنش اوست. برای مثال خانواده مشکلات مادی، شغلی و اخلاقی معتاد را به رخش می کشند و دایما سرزنشش می کنند. گرچه شاید یک انسان سالم با تلنگر سرزنش آمیز دیگران به خودش بیاید اما معتاد این گونه نیست. او تحقیرها را درک می کند، درد می کشد و برای تسکین همان درد باز هم مواد مخدر مصرف می کند یعنی وارد یک دور و تسلسل باطل می شود. درد می کشد چون مواد مصرف می کند، مواد مصرف می کند چون درد می کشد.

قزوين جاده الموت شهرك كورانه جاده روستاي اشنستان روبروي سه راهي امام زاده اباذر